15. Yüzyıldan kaldığına inanılan ve Viking’lerin Kuzey Amerika’daki keşiflerini gösteren haritanın sahte olduğu ortaya çıktı. Bahsi geçen durum, ABD’de bulunan Yale Üniversitesi araştırmacıları tarafından keşfedildi.
Kıtanın “Vinlanda Insula” diye adlandırılan kıyı şeridi bölümünü gösteren harita, Vikinglerin Kuzey Amerika’ya Kristof Kolomb’dan önce geldiği düşüncesine ağırlık kattığı için ortaya çıktığında büyük yankı uyandırmıştı.
Harita, yüksek teknoloji araçlarıyla tarandı
ABD’nin saygın eğitim kurumlarından Yale Üniversitesi 1965’te bu haritayı alıp halka duyursa da haritanın sahte olduğu yönündeki şüpheler varlığını sürdürmüştü. Yine Yale Üniversitesi’nden araştırmacılar, kısa süre önce yaptıkları bir çalışmada, X-ışını floresan spektroskopisi (XRF) ve alan emisyon taramalı elektron mikroskobu (FE) adı verilen yüksek teknolojili araçlarla haritayı baştan sona taradı.
Parşömen üzerine yapılan radyokarbon tarihleme analizi, onun M.S. 1400 ila 1460’tan kaldığını gösteriyordu. Bu analiz, haritaya yönelik önceki çalışmaların bulgularıyla tutarlıydı. Ancak yeni araştırmaya göre haritada kullanılan mürekkep kesinlikle eski değildi.
Haritanın mürekkebi, dönem haritalarında bulunan diğer mürekkeplerden farklı
Ortaçağ’ın yazarları ve haritacıları; demir sülfattan ve toz haline getirilmiş meşe ağacı yemişlerinden yapılan bir mürekkep kullanıyordu. Vinland Haritası’ndaki satırlarda ve metinde bulunan mürekkep, neredeyse demir veya kükürt yerine çok fazla titanyum içeriyordu.
15. yüzyıldan kalma onlarca el yazmasını da analiz eden araştırmacılar, bunlarda Vinland Haritası’nda tespit edilenden çok daha düşük seviyede titanyum ve çok daha yüksek seviyede kurşun bulunduğunu gördü.
Ayrıca haritanın geneline hakim olan titanyum bileşiği, ilk olarak 1920’lerde üretilen mürekkeplerde kullanılmıştı. İleri analizler de haritadaki mürekkebin 1923’te Norveç’te üretildiğini ortaya koydu. Yale Üniversitesi’ndeki Kniecke Nadir Kitaplar Kütüphanesi’nin küratörü Raymond Clemens, “Vinland Haritası sahte. Bu konuda makul bir şüpheye yer yok. Bu yeni analiz, tartışmaya son noktayı koymalı.” dedi.
